دندانپزشکی دیجیتال چیست

دندانپزشكي ديجيتال (Digital Dentistry) به معنی استفاده از فناوری های دیجیتال جهت درمان های مختلف دندانپزشکی است. 

با شرايط جامعه ما و موانعی كه سد راه متريال مناسب و برخی محدوديت ها وجود دارد و همچنين با خطاهايی كه اسكنر داخل دهانی كه برای ثبت برخی شرايط دارد، می توان روند ديجيتال را از اسكن كردن قالب ها در لابراتوار شروع كرد، در اين حالت بيمار هزينه كمتری را نيز متقبل خواهد شد.

کد کم يا همان طراحی و ساخت به كمك كامپيوتر حاصل استفاده از فناوری دیجیتال در ساخت پروتزهای دندانی است. کد CAD مخفف Computer Aided Design و CAM مخفف Computer Aided Manufacturing است.

اسكنرهای داخل دهانی دیجیتال از یک دوربین کوچکی استفاده می کنند تا یکسری عکس از داخل دهان تولید کنند كه با تکنسین لابراتوار، اين طراحی به اشتراک گذاشته می شود. ما در خيلی شرايط به دليل كاهش هزينه بيمار و حذف خطاهای اسكن روند ديجيتال را از اسكن قالب ها در لابراتوار شروع می كنيم و پروتزهای تمام سراميك زيركونيا ساخته شده با كد كم تحويل بيمار می شود.

تکنولوژی دندانپزشکی دیجیتال به تازگی باعث تحول در روند انجام درمان های دندان شده است. در این روش که جایگزین دندانپزشکی سنتی است، تمامی مراحل با استفاده از کامپیوتر و با دقت بالا صورت می گیرد.

مزایای دندانپزشکی دیجیتال

با بکارگیری روش دیجیتال، ایمپلنت‌گذاری با دقت بیشتری انجام می‌شود. به همین دلیل، هیچ فشاری از سمت دندان ایمپلنت شده به دندان‌های کناری وارد نشده و دندان‌های سالم از موقعیت خود جابجا نمی‌شوند.
همچنین در دندانپزشکی دیجیتال، میزان دستکاری لثه بسیار کمتر از روش‌های مرسوم است چرا که برش‌ها خیلی کوچک‌تر هستند. بنابراین زمان جراحی کوتاه‌تر شده و سطح حساسیت لثه‌ها بعد از عمل نیز تا حد زیادی کمتر می‌شود.
در کاشت ایمپلنت به روش دیجیتال، جراح یک تصویر واضح از آناتومی فک و دهان بیمار دارد. بنابراین احتمال آسیب به ریشه دندان‌های مجاور، غشای سینوس، اعصاب و عروق خونی به حداقل می‌رسد.
از آنجا که تمامی جزئیات استخوان فک مانند ارتفاع، عرض، عمق و ساختار آن در اختیار دندانپزشک قرار می‌گیرد می‌تواند نیاز فرد به تقویت استخوان، بازسازی استخوان، ریج اکسپنشن یا پیوند استخوان را تشخیص دهد.
کمیت، کیفیت و حجم استخوان فک ارزیابی شده و بر اساس آن، بهترین موقعیت برای قرارگیری ایمپلنت دندان تعیین می‌شود.
زمان جراحی تا حد زیادی کاهش پیدا کرده و تعداد جلسات ویزیت بعد از انجام ایمپلنت دندان، کمتر می‌شود.

مراحل دندانپزشکی دیجیتال در جراحی ایمپلنت دندان

اولین و شاید مهم‌ترین مرحله در دندانپزشکی دیجیتال، تصویربرداری کامل از دهان بیمار است تا یک طرح سه‌بعدی و با جزئیات دقیق از استخوان فک، بافت نرم و دندان‌ها تهیه شود. برای این کار باید با استفاده از سیستم‌های تصویربرداری پیشرفته و از تمامی زوایا، از صورت و دهان بیمار تصویربرداری شود تا با توجه به ابعاد، تناسب‌ها و ویژگی‌های خاص فرد، پروتز برای او طراحی و ساخته شود. همچنین یک سی تی اسکن هم از دهان گرفته می‌شود تا بتوان ابعاد و تراکم استخوان فک را در ناحیه‌ای که قرار است ایمپلنت جایگذاری شود، ارزیابی کرد. در صورتی که تراکم استخوان کافی نباشد، به صلاحدید دندانپزشک ممکن است از پیوند استخوان استفاده شود. بدین ترتیب، احتمال موفقیت جراحی ایمپلنت دندان بسیار افزایش پیدا می‌کند.
بعد از آنالیز شرایط توسط دندانپزشک، جراحی ایمپلنت دندان انجام شده و در نهایت، تاج دندان که با توجه به تصاویر سه بعدی ساخته شده، بر روی ایمپلنت قرار داده می‌شود.

دندانپزشکی دیجیتال در چه حوزه‌هایی از دندانپزشکی وارد شده است؟

در میان تکنولوژی‌های دیجیتالی که امروزه در دسترس دندانپزشکان قرارگرفته، رادیوگرافی دیجیتال، نسخه‌های الکترونیک، پرونده‌های کامپیوتری، رستوریشن‌های ساخته شده با کد کم، گایدهای جراحی‌ پایه ایمپلنت، تصویر برداری برای جایگذاری ایمپلنت و نشانگذاری دیجیتال با اهمیت‌ترین این تکنولوژی‌ها هستند. دندانپزشکان نیز مشتاق بکارگیری تکنولوژی‌های دیجیتال در درمان‌های خود هستند. تا با درمان‌های بروز و با کارایی بیشتر و موثرتر، احساس آرامش بیشتری به بیمار خود بدهند.
بعد از آنالیز شرایط توسط دندانپزشک، جراحی ایمپلنت دندان انجام شده و در نهایت، تاج دندان که با توجه به تصاویر سه بعدی ساخته شده، بر روی ایمپلنت قرار داده می‌شود.

فن آوری‌های دیجیتال در مطب دندانپزشکی

تکنولوژی‌های دندانپزشکی دیجیتال که امکان استفاده از آن‌ها در مطب فراهم است به شرح زیر خواهد بود:

بعد از آنالیز شرایط توسط دندانپزشک، جراحی ایمپلنت دندان انجام شده و در نهایت، تاج دندان که با توجه به تصاویر سه بعدی ساخته شده، بر روی ایمپلنت قرار داده می‌شود.

تکنولوژی کد کم رستوریشن‌های دندانی مانند روکش‌ها، ونیرها، اینله‌ها و آنله‌ها را با استفاده از تکنولوژی تراش کامپیوتری می‌سازد. دندانپزشک شما اگر از کد کم در مطب خود استفاده کند می‌تواند ساخت رستوریشن‌های دندانی را در همان روز به اتمام برساند؛ در حالی که در روش سنتی باید حداقل 2 بار دیگر توسط دندانپزشک ویزیت می شدید تا رستوریشن‌های شما آماده شود.

اگر مورد شما پیچیده‌تر باشد، دندانپزشک باید با لابراتوار دندانسازی کارکند که برای ساخت رستوریشن‌ها از فناوری کد کم استفاده می‌کند. در این صورت نیز کار شما با ابعاد دقیق‌تر و استحکام بیشتر به دستتان خواهد رسید. این سرعت و دقت هدیه دندانپزشکی دیجیتال به شما خواهد بود.

این نوع از توموگرافی کامپیوتری به سرعت تصویر سه بعدی از دهان و یا آناتومی فک و صورت بیمار را در اختیار دندانپزشک قرار می‌دهد. این یک اصل در دستورالعمل جراحی‌های ایمپلنت انجام شده توسط جراحان فک و صورت و جراحان لثه در زمان جایگذاری ایمپلنت دندانی است. روشهای تصویربرداری قبل از جراحی، جایگذاری پایه ایمپلنت را آسان‌تر و دقیق‌تر می‌کند و اطمینان به موفقیت درمان را بیشتر خواهد کرد و به کمک دندانپزشک دیجیتال این مهم حاصل می‌شود.

تشخیص دهنده ابزاری است که پوسیدگی‌ها را زودتر از سایر روش‌ها تشخیص خواهد داد. این فناوری پیشرفته از پالس‌های صدا و لیزر برای تشخیص پوسیدگی‌ها استفاده می‌کند و امکان تشخیص زودتر نسبت به روش های رایج گذشته را فراهم می‌آورد. اگر چنانچه فرایند درمان پوسیدگی‌ها بلافاصله بعد از تشخیص شروع شود، میزان پوسیدگی دندان محدود خواهد شد و نسج سالم بیشتری از دندان حفظ می‌شود.

در رادیوگرافی‌های دیجیتال، سنسورهای دیجیتال اشعه ایکس جایگزین فیلم اشعه ایکس سنتی شده است. در رادیوگرافی دیجیتال تصاویر دندانی روی صفحه نمایشگر کامپیوتر پردازش شده و نمایش داده می‌شود. دستگاه‌های اشعه ایکس دیجیتال،راحتی بیشتری را نسبت به دستگاه‌های قدیمی فراهم کرده و در عین حال بیمار کمتر در معرض اشعه خواهد بود ( هر چهار عکس رادیو گرافی دیجیتال معادل یک بار رادیوگرافی معمولی بدن بیمار را در معرض اشعه قرار می‌دهد.) به علاوه رادیوگرافی دیجیتال به دندانپزشکان امکان بزرگتر کردن تصویر برای معاینه دقیق‌تر را می‌دهد. یکی از مزایایی که دندانپزشکی دیجیتال به همراه خود آورده کمک به تشخیص درست و درمان بهتر است.

دوربین داخل دهاین می‌تواند به وسیله تکنولوژی دیجیتال عکس‌های دقیقی را از دندان‌ها و ساختارهای نگه دارنده آن‌ها تهیه کند. به این ترتیب دندانپزشک و تکنسین‌ها قادر به مشاهده تمامی عیوب دندان هستند و طرح درمان‌های مناسبتری پیشنهاد می‌نمایند. همچنین خود بیمار نیز با دیدن تصاویر بدست آمده از این دوربین می‌تواند شناخت بیشتری از دهان خود پیدا کرده و با دقت بیشتری نواحی که خطر پوسیدگی در آن وجود دارد را مسواک بزند.

برای ساختارهای سخت دندانی و یا بافت نرم لثه و یا هردو، لیزرهای دندانی باعث ساده تر شدن روش‌های درمانی می‌شوند. بعضی درمان‌ها پیچیدگی زیادی دارند و گاهی بیماران مجبور به تحمل دوره نقاهت دردناک و طولانی مدتی می‌شوند. لیزرهای دندانی خونریزی را کمتر و از آسیب رسیدن به بافت‌های سالم اطراف ناحیه تحت درمان جلوگیری می‌کند. لیزرهای بافت نرم به عنوان نمادی از تکنولوژی دیجیتال، یک ابزار دقیق برای جراحی‌های لثه است. لیزر می‌تواند بطور کامل داخل مطب و توسط دندانپزشک عمومی و یا متخصص انجام شود.

اسکنرهای نوری استفاده شده در دندانپزشکی دیجیتال برای فراهم آوردن یک نقشه دیجیتالی از دندان بکار گرفته می شوند. همچنین از آن‌ها برای ایجاد یک تصور دیجیتالی از آناتومی دندان‌ها استفاده می‌شود.

نقشه‌های دیجیتالی رنگی به آنالیز دقیق و قابل اطمینان رنگ‌ها کمک می‌کند. تا رنگ و ویژگی‌های انتخابی رستوریشن‌های دندانی سفارش داده شده برای بیمار بمنظور درمان‌های زیبایی دقیق بدست آید. با اسکنرهای نوری جدید بیمار دیگر مجبور به تحمل شرایط سخت قالب گیری سنتی از آناتومی دندان نخواهد بود.

کامپیوتری است با تعداد زیادی از سنسورهای الکتریکی بسیار ریز که رابطه بین دندان‌های نیش بیمار را اندازه گیری می‌کند و در دندانپزشکی دیجیتال به کار می‌آید.

یک ابزار کامپیوتری و درواقع یک تکنولوژی دیجیتال است که می‌تواند داروی بی‌حسی را آرام و با روشی الگومند به بیمار تزریق کند. احساس درد همراه با تزریق، ناشی از فشار مایع تزریق شده نسبت به سوزن است. دستگاه The Wand تزریق را با آهستگی و رساندن ملایم داروی بیحسی به بیمار انجام می‌دهد و تزریقی بدون درد را به بیمار هدیه می‌دهد. برای کسانی که ترس از سوزن دارند این می‌تواند هدیه ارزشمندی از طرف دندانپزشکی دیجیتال باشد.